Imirwano hagati ya M23 na FARDC ikimenyetso cy’icuraburindi

Mu burasirazuba bwa Repubulika ya Demokarasi ya Kongo (DRC), imirwano hagati y’ingabo za Leta (FARDC) n’umutwe wa M23 igaragaza ko gahunda nshya yo gusubiza inyuma inyeshyamba yananiranye.

Umugambi wo gusubiza inyuma abarwanyi ba M23 yagombaga gutangira ku ya 30 Werurwe 2023, nk’uko bigaragara ku gishushanyo mbonera cyashyizweho n’abayobozi b’ingabo za Afurika y’Iburasirazuba.

Kuri uyu wa 30 Werurwe 2023, nicyo cya igihe ntarengwa cyagenwe cyo gukuraho burundu umutwe wa M23 muri Repubulika Iharanira Demokarasi ya Kongo (DRC).

Amakuru atandukanye yagiye avuga ko M23 Ishyigikiwe n’u Rwanda nk’uko Umuryango w’abibumbye wagiye ushimangira ko uyu mutwe wigaruriye igice kinini cy’intara ya Kivu y’Amajyaruguru.

Iyi tariki yari yemejwe n’abayobozi bakuru b’ingabo z’iburasirazuba bwa Afurika (EAC) ku ya 5 Gashyantare 2023 kandi yari yemejwe mu biganiro byaganiriweho n’inama y’umuryango w’ubumwe bw’Afurika Yunze ubumwe hagati muri Gashyantare i Addis Abeba, muri Etiyopiya.

Ingabo za Uganda na Sudani y’Epfo ziteganijwe mu burasirazuba bwa DRC

Kuva mu gitondo cyo ku wa kane tariki ya 30 Werurwe 2023, imirwano ikaze ikomeje hagati y’ingabo za Kongo na M23 ku murongo wa Kitshanga-Mweso, nk’uko amakuru menshi abitangaza. Imirwano yagombaga gukurikizwa ku ya 7 Werurwe saa sita ntabwo yigeze yubahwa kandi iyi mirwano mishya irabigaragaza.

Ku bijyanye no kuvana M23 mu turere twigaruriwe, inyeshyamba ziracyagaragara mu gice kinini cy’intara ya Kivu y’Amajyaruguru. Bertrand Bisimwa, umwe mu bayobozi b’uyu mutwe, arabimenya ubwe kuri tweet yasohotse ku ya 30 Werurwe 2023.

hateganyijwe ko ku ya 29 Werurwe 2023, ingabo za Uganda zigomba kwinjira muri Bunagana agace kafatwa nk’icyicaro gikuru cya M23, gusa kugeza magingo aya nta kirakorwa.

Nubwo bimeze bityo ariko, abayobozi ba Uganda basobanuye neza ubutumwa bw’abasirikare babo. Ku munsi w’ejo, Lt. Gen. Muhanga, umuyobozi w’ingabo zirwanira ku butaka, yavuze ko izo ngabo zo muri Afurika y’Iburasirazuba “zitagiye gutera abarwanyi, ahubwo ko zigiye guhamya no kwemeza ishyirwa mu bikorwa ry’ibyemezo byafashwe n’abakuru b’ibihugu”.

Kugeza ubu inyeshyamba ziracyagaragara mu gice kinini cy’intara ya Kivu y’Amajyaruguru. Bafite uturere twinshi muri Rutshuru na Masisi, kabone nubwo utwo duce twahawe abasirikari b’ingabo za Afurika y’Iburasirazuba, cyane cyane Ingabo za Kenya.

Ukuboza na Mutarama, inyeshyamba zavuze ko zavuye i Kibumba na Rumangabo, mu majyaruguru ya Goma. N’ubwo amakuru atandukanye yagiye atangaza ko bahari muri aka karere.

Mu byumweru bishize, M23 yavuye mu duce tumwe na tumwe hafi ya Sake. Ibi kandi ni ko byagenze kuri Mweso mu majyaruguru, ariko ku wa kabiri, inyeshyamba zagarutse muri kariya gace ingabo za Kongo zari zoherejwe. Imyifatire yamaganwe n’abayobozi b’ingabo za Kivu y’Amajyaruguru.

Icyegeranyo cy’inzobere za Loni kigaragaza ko abarwanyi ba M23 batasubiye inyuma cyane nk’uko byari biteganyijwe Gashyantare 2023.

Abayobozi bakuru ba EAC na bo bemeje ko gukemura iki kibazo mu nama yabereye i Bujumbura. Mu nyandikomvugo y’iyi nama yo ku ya 23 Werurwe 2023, basabye bimwe mu bihugu Bya Uganda na Sudani y’Amajypfo kudatinda kohereza ingabo muri DRC.

Gaston K. Rwaka